Nozokomiyal Kan Dolaşımı İnfeksiyonu Etkeni Olan Escherichia coli ve
Klebsiella pneumoniae Suşlarında Genişlemiş Spektrumlu Beta-Laktamaz
Sıklığı ve Antibiyotiklere Direnç Durumu
Cem ÇELİK1, Mustafa Gökhan GÖZEL2, Elif Bilge UYSAL3, Mustafa Zahir BAKICI3, Aynur ENGİN2,
Uğur TUTAR4
1 Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye
2 Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı,
Sivas, Türkiye
3 Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji Laboratuvarı, Sivas, Türkiye
4 Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Sivas, Türkiye
ÖZET
Giriş:
Bu
çalışmada nozokomiyal kan dolaşımı infeksiyonlarından izole edilen Escherichia
coli ve Klebsiella pneumoniae suşlarının genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz
(GSBL) üretim sıklığı ve kullanılan antibiyotiklere direnç oranlarının tespit
edilmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod:
Çalışmamızda 2009-2012 yılları içerisinde Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Uygulama ve Araştırma Hastanesinde kan dolaşımı infeksiyonlarından izole edilen
E. coli ve K. pneumoniae suşları incelenmiştir. Suşların tanımlanması ve
antimikrobiyal duyarlılık testleri "Clinical and Laboratory Standards Institute
(CLSI)" önerilerine göre otomatize sistem (BD, Phoenix, USA) kullanılarak
yapılmıştır.
Bulgular:
Çalışmamızda
nozokomiyal kan dolaşımı infeksiyonlarından izole edilen 321 E. coli ve 104 K.
pneumoniae suşu incelenmiştir. Kan kültürlerinden izole edilen E. coli
suşlarının %38.3'ünde, K. pneumoniae suşlarının ise %26.9'unda GSBL varlığı
tespit edilmiştir. Karbapenemlere karşı suşların hiçbirisinde direnç
saptanmamıştır. Amikasin bu suşlara karşı ikinci sırada en az direnç gelişen
antibiyotik olarak görülmüştür. Nozokomiyal toplam 425 suşun 134'ü yoğun bakım
ünitelerinden, 291'i ise diğer servislerden izole edilmiştir. Yoğun bakım
ünitelerinden izole edilen suşların %56'sı E. coli, %44'ü ise K. pneumoniae
olarak bulunmuştur. Yoğun bakım ünitelerinden izole edilen E. coli suşlarının
%57.3'ünde, K. pneumoniae suşlarının ise %30.5'inde GSBL varlığı tespit
edilmiş, bu oran diğer servisler için sırasıyla %32.5 ve %22.2 olarak
bulunmuştur.
Sonuç: E. coli
ve K. pneumoniae suşlarıyla yapılan çalışmalarda tüm dünyada artan direnç
oranları bildirilmektedir. Bu durum ileriye dönük endişeleri beraberinde
getirmektedir. Bu nedenle direnç gelişimiyle ilgili bilgiler sürekli
güncellenmelidir. Çalışmamız sonucunda ortaya koyduğumuz lokal verilerin,
ilgili bakterilere bağlı nozokomiyal kan dolaşımı infeksiyonlarıyla mücadelede
kullanılarak başarılı ampirik tedavi modellerinin oluşturulmasında ve bu
mikroorganizmaların yayılımının önlenmesinde etkili olabileceğini
düşünmekteyiz.
Anahtar
Kelimeler: Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae,
Nozokomiyal infeksiyon, Antibiyotik direnci, Genişlemiş spektrumlu
beta-laktamaz
SUMMARY
The Prevalence of Extended-Spectrum Beta-Lactamase and
Antibiotic Resistance among
Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae Isolates Responsible
for Nosocomial Blood-Stream Infections
Cem ÇELİK1, Mustafa Gökhan GÖZEL2, Elif Bilge UYSAL3, Mustafa Zahir BAKICI3, Aynur ENGİN2,
Uğur TUTAR4
1 Department of Medical Microbiology, Faculty of Medicine, University of Cumhuriyet, Sivas, Turkey
2 Department of Infectious Diseases and Clinical Microbiology, Faculty of Medicine,
University of Cumhuriyet, Sivas, Turkey
3 Laboratory of Clinical Microbiology, Faculty of Medicine, University of Cumhuriyet, Sivas, Turkey
4 Department of Nutrition and Dietetic, Faculty of Health Sciences, University of Cumhuriyet, Sivas, Turkey
Introduction: This
study aimed to identify the extended-spectrum beta-lactamase (ESBL) production
prevalence of Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae strains isolated from
nosocomial bloodstream infections as well as their resistance to the
antibiotics used.
Materials
and Methods: This study examined the E. coli and K.
pneumoniae strains isolated from blood-stream infections at the Health Care and
Research Hospital, Faculty of Medicine, Cumhuriyet University, between 2009 and
2012. Strain description and antimicrobial susceptibility tests were carried
out using an automated system (BD, Phoenix, AZ, USA) based on the
recommendations of the Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI).
Results: This
study examined 321 E. coli and 104 K. pneumoniae strains isolated from
nosocomial blood-stream infections. ESBL was found in 38.3% of E. coli strains
and in 26.9% of K. pneumoniae strains isolated from blood cultures. No
resistance was found in any strains to carbapenems. Amikacin was considered to
be the second-least resistant antibiotic for these strains. One hundred and
thirty-four of the 425 nosocomial strains were isolated from intensive care
units and 291 from other services. Fifty-six percent of strains isolated from
intensive care units were found to be E. coli and 44% as K. pneumoniae. ESBL
was found in 57.3% of E. coli and 30.5% of K. pneumoniae strains isolated from
intensive care units, and this ratio was found to be 32.5% and 22.2%,
respectively, for other units.
Conclusion:
Increasing rates of resistance are being reported worldwide in studies carried
out with E. coli and K. pneumoniae strains raising future concerns. Thus,
resistance data should be constantly updated. We conclude that the local data
gathered in this study can be used in the fight against relevant bacterial
nosocomial bloodstream infections and can be effective in creating successful
empirical treatment models and preventing the spread of such microorganisms.
Key
Words: Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Nosocomial
infection, Antibiotic resistance, Extended-spectrum beta-lactamase
Yazışma Adresi/Address for Correspondence
Yrd. Doç. Dr. Cem ÇELİK
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
58140 Sivas-Türkiye
E-posta: cemcelik58@gmail.com